
Wystawa czasowa „Nie tylko dla urwisów – światy Edmunda Niziurskiego” w Muzeum Zabawek i Zabawy
Od 10 lipca 2025 roku zapraszamy na wyjątkową wystawę stanowiącą hołd złożony jednemu z najwybitniejszych i najbardziej twórczych pisarzy literatury młodzieżowej.
Edmund Niziurski, urodzony w 1925 roku w Kielcach, tam właśnie spędził swoje dzieciństwo i młodość. W czasie wojny został wraz z rodziną ewakuowany na Węgry, a następnie przebywał w Jeleńcu, uczył się na tajnych kompletach i stawiał pierwsze kroki jako pisarz. W 1952 roku przeniósł się do Warszawy, gdzie kontynuował swoją twórczość literacką.
Dwa Światy
Ekspozycja prezentuje dwa przenikające się światy:
– świat rzeczywisty, ukazujący życie prywatne i zawodowe Edmunda Niziurskiego. Zwiedzający mogą zapoznać się z pamiątkami po pisarzu, takimi jak zegarek, ulubione przedmioty, maszyny do pisania, rękopisy powieści, pierwsze wydania książek oraz ilustracje do nich przygotowane. Całość dopełniają fotografie dokumentujące różne etapy życia twórcy – od dzieciństwa i młodości spędzonych w Kielcach, po dojrzałe lata i działalność literacką;
– świat literacki, czyli przestrzeń wykreowaną na kartach jego powieści. Prezentowane są tu elementy związane z fabułą najważniejszych utworów autora, takich jak „Księga urwisów”, „Awantura w Niekłaju”, „Sposób na Alcybiadesa”, „Klub włóczykijów” czy „Trylogia odrzywolska”. Zwiedzający mają okazję zobaczyć dawne zabawki, przybory szkolne, czasopisma dziecięce i młodzieżowe, a także fotografie przedstawiające Kielce i okolicę w różnych dekadach PRL-u.
Interaktywność
Ekspozycja zawiera również wiele atrakcji interaktywnych – zagadki, repliki przedmiotów, fotoplastikon, magiczny sześcian oraz grę inspirowaną twórczością Niziurskiego. Całość uzupełnia „Mapa Niziurszczyzny”, będąca przewodnikiem po miejscach istotnych w życiu i twórczości pisarza.
Oprawa merytoryczna i plastyczna
Kuratorką oraz autorką tekstów jest dr Barbara Kasprzyk-Dulewicz. Za aranżację, opracowanie plastyczne, rysunki i opracowanie graficzne odpowiadały dr Joanna Biskup-Brykczyńska oraz Katarzyna Samczyńska, dzięki którym bohaterowie książek Niziurskiego ożywają na ścianach ekspozycji.
Wystawa dostępna do 7 grudnia 2025 roku
Ekspozycja będzie dostępna dla zwiedzających od 10 lipca do 31 października 2025 r. – zapraszamy serdecznie całe rodziny, szkoły, miłośników literatury, a także wszystkich, którzy chcą odkryć światy Edmunda Niziurskiego.
Zgromadzone eksponaty pochodzą ze zbiorów:
- Muzeum Zabawek i Zabawy
- Muzeum Historii Kielc
- Muzeum Narodowego w Kielcach
- Muzeum Turystyki i Sportu w Warszawie
- Wydawnictwa Literatura
- Polskiego Radia
- oraz z prywatnych zbiorów rodziny Edmunda Niziurskiego, Moniki i Bogusława Grochowskich, dr Jerzego Krzewickiego oraz Jacka Mętraka
Wystawę dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.
Kuratorka wystawy i autorka tekstów: dr Barbara Kasprzyk-Dulewicz
Oprawa plastyczna i projekt aranżacji: dr Joanna Biskup-Brykczyńska
Zespół techniczny: Tomasz Łazarz, Bernard Tersa
Opracowanie graficzne: Katarzyna Samczyńska
Przygotowanie eksponatów: Dział Gromadzenia Zbiorów, Biblioteka
Organizator: Miasto Kielce, Muzeum Zabawek i Zabawy
Patronat honorowy: Wojewoda Świętokrzyski, Prezydentka Miasta Kielce, Związek Literatów Polskich Oddział Kielce, Fundacja ABCXXI – Cała Polska Czyta Dzieciom, Stowarzyszenie Pisarzy Polskich
Patronat medialny: TVP 3 Kielce, Telewizja Świętokrzyska, Radio Kielce, Radio eM, Radio Rekord, Radio FAMA, Echo Dnia, echodnia.eu

