„Nie tylko koniki z klocka – o zabawkach Stanisława Ciszka, które połączyły pokolenia” – nowa wystawa czasowa w Muzeum Zabawek i Zabawy

Od 23 maja 2025 roku zapraszamy do wyjątkowej podróży w świat drewnianych zabawek, które przez dekady łączyły pokolenia.

W Muzeum Zabawek i Zabawy otwieramy nową wystawę czasową pt. „Nie tylko koniki z klocka – o zabawkach Stanisława Ciszka, które połączyły pokolenia”, poświęconą 100. rocznicy urodzin jednego z najwybitniejszych zabawkarzy regionu świętokrzyskiego – Stanisława Ciszka.

Mistrz tradycji i rzemiosła

Stanisław Ciszek to postać niezwykle ważna dla historii polskiego zabawkarstwa. Wywodził się z ośrodka Łączna-Ostojów – miejsca, gdzie już od drugiej połowy XIX wieku rozwijała się ręczna, chałupnicza produkcja zabawek z drewna. Ciszek rozpoczął swoją przygodę z tym rzemiosłem jako chłopiec, podpatrując pracę sąsiadów. Z czasem drewniane koniki, bryczki, klepaki i wózki stały się jego życiową pasją – tworzył je niemal do ostatnich chwil swojego życia.

Dziś jego dzieło kontynuuje syn, Włodzimierz Ciszek, który jako ostatni aktywny zabawkarz regionu wciąż tworzy zabawki inspirowane dawnymi wzorami.

Co zobaczycie na wystawie?

W przestrzeni ekspozycyjnej zaprezentujemy ponad 70 unikatowych eksponatów autorstwa Stanisława Ciszka – nie tylko zabawki, ale również rzeźby przedstawiające świętych, czarownice oraz legendarne postaci związane z Górami Świętokrzyskimi. To opowieść nie tylko o twórcy, ale też o kulturze, która przez pokolenia budowała tożsamość lokalnej społeczności.

Wystawa została wzbogacona o ilustracje kieleckiej artystki Agaty Piwińskiej, które w przystępny sposób ukazują życie Stanisława Ciszka oraz historię zabawkarstwa w Łącznej i Ostojowie.

Dla najmłodszych przygotowaliśmy specjalny kącik zabaw, gdzie będzie można własnoręcznie sprawdzić, jak dziś wyglądają tradycyjne zabawki – i przekonać się, jak bardzo (lub jak niewiele!) zmieniły się na przestrzeni lat.

Dziedzictwo wpisane na Krajową Listę

Wystawa stanowi również okazję do uczczenia niezwykle ważnego wydarzenia – w 2024 roku tradycja zabawkarstwa drewnianego z regionu Łączna-Ostojów została wpisana na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. To dowód na jej wyjątkowe znaczenie nie tylko dla regionu, ale i dla całej polskiej kultury.

Wystawa dostępna do 7 grudnia 2025 roku

Ekspozycja potrwa aż do grudnia 2025 roku – zapraszamy serdecznie całe rodziny, szkoły, miłośników rzemiosła i historii, a także wszystkich, którzy chcą odkryć piękno i znaczenie lokalnych tradycji.

Zgromadzone eksponaty pochodzą ze zbiorów:

• Muzeum Zabawek i Zabawy
• Muzeum Narodowego w Kielcach
• Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie
• Muzeum Etnograficznego im. Seweryna Udzieli w Krakowie
• Wojewódzkiego Domu Kultury w Kielcach
• Suchedniowskiego Ośrodka Kultury „Kuźnica” w Suchedniowie
• oraz z prywatnych zbiorów rodziny Ciszków

Wystawę dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Kuratorka wystawy: Ewelina Sztuk

Koordynatorka wystawy: Anna Zachariasz

Ilustracje do wystawy, projekt plakatu i zaproszenia: Agata Piwińska

Projekt aranżacji i opracowanie graficzne: Joanna Kurkiewicz

Przygotowanie i opracowanie eksponatów: Dział Gromadzenia Zbiorów

Zespół techniczny: Tomasz Łazarz, Bernard Tersa

Organizator: Miasto Kielce, Muzeum Zabawek i Zabawy

Patronat honorowy: Narodowy Instytut Dziedzictwa, Stowarzyszenie Twórców Ludowych

Patronat medialny: Radio eM, Radio Kielce, Radio Rekord, Radio FAMA, Echo Dnia, TVP3 Kielce, TVP Info, Telewizja Świętokrzyska, Tygodnik eM, KulturaLudowa.pl, echodnia.eu